Czasookresy pomiarów eksploatacyjnych instalacji i urządzeń elektrycznych

     Norma PN-IEC 60364-6-61 wymaga, aby okresowe sprawdzania i próby instalacji elektrycznych były       wykonywane w ciągu najkrótszego okresu po sprawdzeniu odbiorczym, który wynika z charakteru       instalacji, eksploatacji i warunków środowiskowych, w jakich eksploatowane są urządzenia. Najdłuższy       okres między badaniami ustalony przez Prawo Budowlane wynosi 5 lat.

      W załączonej tabeli omówiono przypadki, w których występuje wyższe ryzyko i zalecany
      jest krótszy czasokres badań i przeglądów.

      W zależności od warunków środowiskowych należy stosować różne okresy badań. Częstość badań       należy ustalić w oparciu o wymagania Prawa Budowlanego, Prawa Energetycznego, wymagania przepisów o       ochronie przeciwporażeniowej i przeciwpożarowej oraz o zasady wiedzy technicznej.

       Wszystkie urządzenia i instalacje elektryczne można podzielić na cztery grupy w zależności od        wymaganej częstości badań:

      - 1 grupa - urządzenia i instalacje badane w pełnym zakresie nie rzadziej niż co rok,

      - 2 grupa - urządzenia i instalacje badane pod względem bezpieczeństwa przeciwporażeniowego nie         rzadziej niż co rok i pod względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego, przez pomiar rezystancji         izolacji nie rzadziej niż co 5 lat,

      - 3 grupa - urządzenia i instalacje badane pod względem bezpieczeństwa przeciwporażeniowego nie         rzadziej niż co 5 lat i pod względem bezpieczeństwa przeciwpożarowego, nie rzadziej niż co rok,

      - 4 grupa - urządzenia badane w pełnym zakresie, nie rzadziej niż co 5 lat.

Tabela. Zalecane czasokresy pomiarów eksploatacyjnych urządzeń i instalacji elektrycznych

Kwalifikacja budynków i pomieszczeń ze względu zagrożenia dla ludzi zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r.

      Budynki oraz części budynków stanowiące odrębne strefy pożarowe, określone jako ZL, zalicza się do       jednej lub do więcej niż jedna spośród następujących kategorii zagrożenia ludzi:

      ZL I – zawierające pomieszczenia przeznaczone do jednoczesnego przebywania ponad 50 osób nie       będących ich stałymi użytkownikami, a nie przeznaczone dla przede wszystkim do użytku ludzi o       ograniczonej zdolności poruszania się,

      ZL II – przeznaczone przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takie jak       szpitale, żłobki, przedszkola, domy dla osób starszych,

      ZL III – użyteczności publicznej nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II ( szkoły, budynki biurowe, domy       studenckie, internaty, hotele, ośrodki zdrowia, otwarte przychodnie lekarskie, sanatoria, lokale       handlowo-usługowe, w których może przebywać do 50 osób, koszary, pomieszczenia ETO, zakłady karne i       inne podobne),

      ZL IV – mieszkalne,

      ZL V – zamieszkania zbiorowego, nie zakwalifikowane do ZL I i ZL II.

      Bezpieczeństwo przeciwpożarowe zależy od prawidłowego doboru przekroju przewodów zabezpieczeń oraz       od warunków chłodzenia przewodów i aparatury. Bezpieczeństwo przeciwpożarowe sprawdzamy przez       kontrolę stanu izolacji przez jej oględziny, przez pomiar jej rezystancji, przez sprawdzenie czy       zabezpieczenia są prawidłowo dobrane do aktualnych warunków obciążeniowych i czy spełnione są warunki       chłodzenia urządzeń nagrzewających się podczas pracy - czy otwory i kanały wentylacyjne są drożne i nie       uległy zatkaniu. Skuteczność ochrony przeciwporażeniowej polepsza skuteczność ochrony       przeciwpożarowej.

Pomiary odbiorcze

      Pomiary na urządzeniach elektrycznych zamontowanych w obiekcie przed przekazaniem do eksploatacji,       wykonywane po raz pierwszy stanowią podstawę do odbioru końcowego maszyn i urządzeń elektrycznych        od wykonawcy przez inwestora. Pomiary odbiorcze potwierdzają czy: urządzenia zostały prawidłowo       dobrane, zamontowane zgodnie z dokumentacją, są nie uszkodzone, właściwie wykonano nastawy       zabezpieczeń, sprawdzona została funkcjonalność działania, sygnalizacja działa poprawnie i spełniono       wszystkie warunki, aby obwody elektryczne w całości mogły spełniać stawiane im dokumentacją techniczną       wymagania i mogły być bezpiecznie eksploatowane.

Pomiary eksploatacyjne

      Pomiary w okresie eksploatacji urządzeń, aby potwierdzić, jaki jest aktualny stan techniczny urządzeń pod       względem niezawodności i bezpieczeństwa pracy, czy nie uległ on pogorszeniu i nie stwarza zagrożenia       porażeniowego. Wyniki tych pomiarów są podstawą do podjęcia decyzji o dalszej eksploatacji lub dokonaniu       odpowiednich napraw, wymian czy remontów generalnych.

      Wykaz aktów prawnych dotyczących obowiązku i terminów wykonywania pomiarów       elektrycznych i kontroli technicznych obiektów budowlanych:

      •  Ustawa z dnia 7 lipca 1994r. Prawo Budowlane (Dz. U. z 1994r. Nr 89, poz. 414 z późniejszymi                     zmianami),

      •  Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997r. Prawo Energetyczne (Dz. U. z 1997r. Nr 54, poz. 348 z późniejszymi           zmianami),

      •  Ustawa z dnia 11 maja 2001r. Prawo o Miarach (Dz. U. z 2001r. Nr 63, poz. 636 z późniejszymi           zmianami),

      •  Ustawa z dnia 3 kwietnia 1993r. o badaniach i certyfikacji (Dz. U. z 1993r. Nr 55, poz. 250 z późniejszymi           zmianami),

      •  Zarządzenie Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 17.07.1987 r. w sprawie szczegółowych zasad           eksploatacji sieci elektroenergetycznych ( M.P. 1987r. Nr 25, poz. 200),

      •  Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 17 września 1999r w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy           przy urządzeniach i instalacjach energetycznych (Dz. U. z 1999r. Nr 80, poz. 912),

      •  Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim           powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002r. Nr 75, poz. 690),

      •  Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992r. w sprawie ochrony           przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 1992r. Nr 92, poz.460           oraz z 1995r. Nr 102, poz. 507),

      •  Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 28 kwietnia 2003r. w sprawie           szczegółowych zasad stwierdzania posiadania kwalifikacji przez osoby zajmujące się eksploatacją           urządzeń, instalacji i sieci (Dz. U. z 2003r. Nr 89, poz. 828).

      •  PN-IEC 60364-4-41 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
          Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa. Ochrona przeciwporażeniowa.
      •  PN-IEC 60364-5-54 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
          Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego. Uziemienia i przewody ochronne.
      •  PN-IEC 60364-6-61 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
          Sprawdzanie. Sprawdzanie odbiorcze.
      •  PN-IEC 60364-7-704 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych.
          Instalacje placów budowy i robót rozbiórkowych.
      •  PN-86/E-05003/01 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
          Wymagania ogólne.
      •  PN-86/E-05003/03 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
          Ochrona obostrzona.
      •  PN-86/E-05003/04 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
          Ochrona specjalna.
      •  PN-IEC 61024-1 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
          Zasady ogólne.
      •  PN-IEC 61024-1-1 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
          Zasady ogólne. Wybór poziomów ochrony dla urządzeń piorunochronnych.
      •  PN-IEC 61024-1-2 Ochrona odgromowa obiektów budowlanych.
          Zasady ogólne. Przewodnik B â ?? projektowanie, montaż, konserwacja i sprawdzanie urządzeń           piorunochronnych.
      •  PN-88/E-08400/10 Narzędzia ręczne o napędzie elektrycznym.
          Badania kontrolne w czasie eksploatacji.
      •  PN-EN 12464-1 Technika świetlna. Oświetlenie miejsc pracy.

© 2009, FOTOKATE Katarzyna Mazurowska